Zónder beeldscherm leren programmeren en coderen met programmeer speelgoed

Als je denkt aan coderen of programmeren dan popt er in je hoofd waarschijnlijk meteen een plaatje van een beeldscherm op. Wist je dat je kind aan deze vaardigheden kan werken zonder een schermpje te gebruiken? Ja echt! Er is geweldig programmeer speelgoed op de markt waarmee je je kind heerlijk uit kunt dagen. Stimuleer het creatieve denken bij je kind door samen, met dit speelgoed, de basis voor programmeren en coderen te leggen zonder dat je kind vierkante ogen riskeert ;-).

Wat is het verschil tussen coderen en programmeren?

Voordat ik je laat zien wat voor schitterende programmeer speelgoed en spelletjes er te krijgen zijn, leg ik eerst graag uit wat het verschil is tussen coderen en programmeren.

In het dagelijks leven komen we allerlei “problemen” tegen waarvoor we een oplossing zoeken. Eén van deze “problemen” is dat je elke ochtend weer voor jezelf een ontbijtje klaar moet maken. Je bent dit zat en zoekt een oplossing waarbij je nog steeds lekker vers uit eigen keuken kunt eten zonder dat je zelf aan het werk moet. Een robot lijkt je wel wat.

Nu moet je gaan bedenken wat die robot allemaal moet gaan doen. Hoe moet hij reageren als je ’s ochtends wakker wordt? Moet hij vragen wat je wilt eten? Hoe geef je de robot de instructie? Hoe verwerkt de robot jouw instructie? Dit zijn enkele vragen die je bezig zullen houden. Dit uitdenken van de instructies voor de robot (de algoritmes) en noteren met hulp van tekeningen of een taal die voor mensen goed te begrijpen is, wordt programmeren genoemd.

De robot (computer) begrijpt deze taal niet en reageert daar niet op. Daarom is het nodig om deze mensentaal te coderen (vertalen) naar een programmeertaal die voor de robot te begrijpen is. Pas dan wordt jouw lekkere ontbijtje bereid.

Je zou dus eigenlijk kunnen zeggen dat programmeren het creatieve proces is en coderen het proces van vertalen.

Wat leert mijn kind van programmeer speelgoed?

Om te kunnen programmeren en coderen is het belangrijk dat je weet hoe een computer “denkt”. Een computer voert de instructies exact uit zoals jij ze gegeven hebt. Als jij niet duidelijk uitlegt wat de bedoeling is dan word je door de computer direct gestraft.

Exact Instructions Challenge en andere unplugged activiteiten

Een leuke manier om dit eens met je kind te oefenen is door te doen of je iets nog niet weet, bijvoorbeeld hoe je een jas aan moet doen. Je kind moet jouw dan precies vertellen welke stappen je moet doorlopen. Je doet alleen wat je kind zegt en niets anders.

Ik zag eens dit hilarische filmpje van een vader die zijn kind vraagt uit te schrijven hoe hij een broodje pindakaas met jelly moet maken. Josh Darnit doet dit geweldig met de “Exact Instructions Challenge”, al zijn de kinderen niet zo blij met hem. 🙂 Voor zijn kinderen is dit in elk geval een ontzettend leerzame ervaring geweest.

Andere toffe unplugged programmeer activiteiten die je met kinderen kunt doen zijn te vinden op de website Codekinderen. Laat kinderen elkaar programmeren, knutsel je eigen computer, leer robottaal en de hagelslagrobot programmeren.

Dit leert je kind van programmeer speelgoed

Zoals je hebt gezien is het ontzettend waardevol om duidelijke instructies te kunnen geven. Niet alleen voor een computer, maar ook aan andere mensen die je tegenkomt in het dagelijks leven. Omdat leren programmeren en coderen zó ontzettend waardevol is voor de ontwikkeling van je kind en ik er wel een heel artikel aan kan wijden, kies ik ervoor om het nu even kort op te sommen.

Je kind leert onder andere:

• gegevens verzamelen die nodig zijn om een probleem op te kunnen lossen;
• deze gegevens logisch te ordenen, patronen te vinden en conclusies te trekken;
• de gegevens weergeven in een passende vorm;
• een taak (of probleem) opdelen in kleinere deeltaken;
• herkennen dat taken die steeds herhaald worden geautomatiseerd (met een computer) uitgevoerd kunnen worden;
• geordende exacte instructies geven om problemen op te lossen (juist verwoorden);
• verkeerde instructies “debuggen” (de fouten eruit halen);
• beseffen dat een computer taken heel snel kan uitvoeren;
• ingewikkelde situaties eenvoudig weergeven door details buiten beschouwing te laten;
• taken stap voor stap uitvoeren;
• een model maken voor een probleem.

In het SLO-document over Computational Thinking kun je nalezen hoe je kind dit in fasen kan leren. Wil je meer lezen over het belang van programmeren voor kinderen? Lees dan het artikel “Deze onderzoeker vindt dat ieder kind moet programmeren” van De Correspondent. Je leest daarin ook dat het belangrijk dat er niet meteen met een beeldscherm wordt gestart.

Je ziet het al, creatief denken is bij de genoemde punten een absolute vereiste. Dit wordt in het huidige onderwijs helaas lang niet altijd gestimuleerd. Kinderen leren daar nog veel te vaak alleen slaafs opdrachten uitvoeren.

Gelukkig kun je dit creatieve denken ontzettend goed (en juist beter) stimuleren zonder schoolboeken. Om die reden wil ik je daarom graag laten ontdekken wat een geweldig speelgoed er te vinden is om de creativiteit van je kind te laten opbloeien.

Zelfs voor peuters en kleuters zijn er al mooie programmeer spelletjes te vinden. Spelletjes waarvoor géén beeldscherm nodig is! Voor oudere (school)kinderen is er ook een boeiend aanbod.

Programmeer speelgoed voor peuters en kleuters

Met het ontwikkelen van de programmeer en codeer vaardigheden van je kind kun je niet vroeg genoeg beginnen. Je kind leert zo al op jonge leeftijd dat dit ontzettend leuk is om te doen. Laat ook zeker meisjes heel jong beginnen zodat zij voldoende zelfvertrouwen krijgen in hun programmeervaardigheden.

Tussen dit speelgoed voor peuters en kleuters hoort ook zeker de Lego Coding Express, programmeer speelgoed dat je zonder beeldscherm kunt gebruiken van Duplo. Je leest er alles over in het artikel over met Lego programmeren leren.

Primo Toys Cubetto robot

Als ik moet kiezen uit één stuk speelgoed om te leren programmeren en coderen voor peuters en kleuters dat je echt in je speelgoedcollectie moet opnemen, dan is het de houten robot Cubetto voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar! Toen wij dit houten robotje zagen waren mijn Wild Cooky en ik op slag verliefd. Juist door zijn eenvoud is Cubetto groot.

Cubetto wordt geleverd met een robuust programmeerbord, 16 blokjes (vooruit, rechts, links en functie), de Cubetto speelmat wereldkaart, een verhaalboekje en handleiding.

De blokjes plaats je op het programmeerbord om Cubetto te laten bewegen. Bekijk de video van Primo Toys om te zien hoe het werkt:

Je kunt Cubetto met de blokjes steeds andere opdrachten laten uitvoeren. Het mooie is dat kinderen er op de speelmat zelf van alles bij kunnen bedenken en zo hun eigen wereld vormgeven. Logisch denken en creativiteit kunnen volop ontwikkeld worden bij dit programmeer speelgoed.

Het geweldige vind ik ook dat er nog allerlei uitbreidingsmogelijkheden zijn. Zo zijn er verschillende speelmatten: Deep Space, Blue Ocean, Big City en Ancient Egypt.

Ook zijn er nog extra blokjes te krijgen die de programmeermogelijkheden enorm uitbreiden: Logic Blocks en Richting Blocks.

Als je kind de basisvaardigheden onder de knie heeft, dan kun je Cubetto uitbreiden met de Logica uitbreidingsset samen met de Logic blocks. Met deze uitbreiding haal je het meeste uit de Cubetto. Je kind leert dan nieuwe concepten: decompositie, abstractie, patroonherkenning en algoritmeherkenning. Door deze uitbreidingsset is Cubetto ook nog boeiend voor kinderen van 6 en 7 jaar.

Je vindt de Cubetto bij bol.com of Heutink.

Fisher-Price Co-de-Rups

Ken je Co-de-Rups al? Dit is het programmeer speelgoed van Fisher-Price, waarvoor je ook geen beeldscherm nodig hebt.

Co-de-Rups is de winnaar van “Speelgoed van het jaar 2016”.

De rups bestaat uit 9 delen die op verschillende manieren aan elkaar gekoppeld kunnen worden om te zorgen dat de rups ander gedrag vertoond. Co-de-Rups kan vooruit, naar rechts, naar links, wiebelen, dansen en zelfs wachten voor hij weer verder beweegt. Laat Co-de-Rups naar de doelwitten lopen door de delen op de juiste manier te ordenen.

Als je kind blij wordt van lichtjes, geluidjes en knipperende ogen dan zou Co-de-Rups een goede match kunnen zijn. Het geluid kan helaas niet zachter gezet worden, dit vind ik wel een minpunt van deze vrolijke rups.

Dit programmeer speelgoed is vooral leuk voor peuters en jonge kleuters.

Check de beste prijs voor Co-de-Rups bij bol.com.

VTech Codi mijn RoboDino

Dit schattige draakje dat kan dansen en zingen is genomineerd voor “Speelgoed van het jaar 2019”.

Plaats de stekels op de rug van Codi mijn RoboDino en ontdek wat deze Dino allemaal kan. Er zijn 3 categorieën stekels: muziekstijl, gevoel en karakter. Elke categorie bevat weer 3 verschillende stekels, waardoor het mogelijk is om 27 combinaties te maken.

Na het spelen berg je de stekels op in het meegeleverde dino-ei.

Het geluid van Codi is gelukkig goed regelbaar en de dino schakelt automatisch uit.

Deze Dino is een leuke kennismaking voor peuters om inzicht te ontwikkelen in oorzaak en gevolg.

Dit leuke dino vriendje Codi is te koop bij bol.com.

Jumbo Ik leer coderen

Vaak gaan de “Ik leer” spellen van Jumbo over cijfers of letters, gelukkig hebben ze ook dit leuke spel ontwikkeld om je kind de basisbeginselen van hoe computers “denken” spelenderwijs bij te brengen.

Dit spel bevat 20 kaarten met 3 niveaus waarbij je de aap de weg naar de bananen moet wijzen. Het oogt heel aantrekkelijk en zit in een handige koffer (die wel op de juiste manier geopend moet worden om te zorgen dat niet alle blokjes eruit vallen).

Je kind krijgt een opdracht kaart en moet met behulp van de steentjes aangeven hoe de aap bij de banaan komt. Dit is gelijk zelfcorrigerend. Het verkeerde steentje plaatsen is niet mogelijk door de gaatjes in de kaart.

In het filmpje van Jumbo hieronder zie je hoe het spel werkt.

Door het beperkte aantal kaarten is dit spel vooral voor jonge kinderen leuk. Kleuters zullen er het meeste plezier aan beleven en zo op een speelse manier kennismaken met programmeren.

Jumbo Ik leer coderen is te koop bij bol.com.

Robobloq Qobo

Een robot die heel goed te gebruiken is door de allerkleinsten vanaf 3 jaar en ook ontzettend leuk is voor kinderen tot 8 jaar, is de Robobloq Qobo. Deze vrolijke oranje slak kun je goed gebruiken zonder scherm met de puzzelstukken. Dit is het leukst voor peuters en kleuters. Dat is ook de reden waarom Robobloq Qobo bij het programmeer speelgoed zonder beeldscherm voor peuters en kleuters staat beschreven.

De oudere kinderen zullen meer uitdaging vinden door de computer te gebruiken om Qobo te programmeren.

Je kind legt de puzzelstukken met verschillende commando’s neer, zoals vooruit, draai naar links, draai naar rechts, loops uitvoeren, dansen, veranderen van kleur, etc. Qobo komt op het puzzelstuk terecht en leest wat het moet doen.

Het mooie van deze robot vind ik dat de allerjongsten direct het effect zien van het neerleggen van een puzzelstuk, oorzaak en gevolg. Daarmee is Qobo al geschikt voor peuters.

De uitstraling van de oranje slak en de gekleurde LED-verlichting spreekt kinderen aan. Er kan op de slak gebouwd worden met lego om de slak een eigen tintje te geven.

Zo gauw de kinderen aan meer toe zijn kunnen ze met te downloaden software via de computer Qobo instructies geven. Deze software is gebaseerd op Scratch Junior.

Interessant materiaal om het meeste te halen uit Qobo vind je op de website van Robobloq. Je kunt de software daar ook downloaden.

De slak Robobloq Qobo kun je kopen bij bol.com.

 

Programmeer speelgoed voor “grote” kinderen

Voor de wat grotere kinderen is er ook interessant speelgoed om te leren programmeren en coderen te vinden. De Bee en Blue Bot en de Ozobot bieden ook de mogelijkheid aan om wel een scherm te gebruiken, zodat je kind ook ervaring op kan doen met het gebruiken van een programmeertaal.

Blue Bot en Bee Bot robot

Het zou goed kunnen dat je de Bee Bot robot al eens bent tegengekomen. Dit robotje wordt veel gebruikt om programmeren bij kinderen te bevorderen. Het kan al gebruikt worden door kinderen vanaf 4 jaar en blijft zeker boeien tot een kind 8 jaar is. Om die reden heb ik dit programmeer speelgoed opgenomen bij het speelgoed voor “grote” kinderen.

Om met de Bee Bot aan de gang te gaan heb je eigenlijk niet veel meer nodig dan de Bee Bot en je eigen creativiteit. Ideaal dus ook voor mensen die niet veel ruimte hebben om speelgoed mee te nemen.

Je geeft de Bee Bot instructies met de knoppen op de robot. De Bee Bot is te programmeren tot wel 40 stappen. Hij beweegt in stappen van 15 cm en draait in hoeken van 90 graden.

De Blue Bot is het blauw verlichte broertje van Bee Bot met nog meer mogelijkheden:

• De Blue Bot robot kan ook draaien in hoeken van 45 graden.
• De transparante buitenkant zorgt ervoor dat je de onderdelen van de Blue Bot kunt zien.
• Mocht je toch een scherm willen gebruiken dan kun je de app gebruiken die ervoor zorgt dat je ook herhalingen in het algoritme kunt maken.
• Je kunt de robot aansturen via een TacTile Reader. Je kind ziet dan wat er geprogrammeerd is en kan zo eventuele foutieve code debuggen en daarna de verbeterde versie uitproberen.

De Bee Bot en Blue Bot zijn te verkrijgen bij bol.com.

Blue Bot en Bee Bot activiteiten

Er is online ontzettend veel materiaal te vinden dat je kunt gebruiken om met de Bee Bot te spelen, waardoor je ook aan bijvoorbeeld taal, rekenen, topografie, biologie of kunst kunt werken. Deze robot kun je eigenlijk gebruiken om alles te leren op een speelse manier.

Enkele ideeën zijn:

• Maak kunst met de Blue Bot of Bee Bot door kleurtjes aan de robot vast te maken.
• Maak een plattegrond van getallen, laat de robot daar overheen lopen en het kind telt die getallen op.
• Een plattegrond met letters kan gebruikt worden om een kind woorden te laten vormen of lezen.
• Leg allerlei obstakels in de kamer neer en laat je kind daar een route doorheen programmeren.
• Als je twee of meer robots tot je beschikking hebt, kun je de kinderen de robots in spiegelbeeld laten programmeren.

De mogelijkheden zijn echt eindeloos en op Youtube zijn veel leuke filmpjes te bekijken die je weer op andere ideeën kunnen brengen.

Thinkfun Code Master

Dit geweldige logisch denkspel had zeker ook in mijn artikel over de leukste smartgames een plekje kunnen krijgen. Maar omdat het spel ook echt bedoeld is om te oefenen met coderen/programmeren én er geen beeldscherm nodig is, past het zonder twijfel bij het leukste programmeer speelgoed zonder beeldscherm.

Thinkfun Code Master bevat 60 opdrachten in oplopende moeilijkheidsgraad. In de doos vind je 1 Avatar, 1 portaal, 6 kristallen, 12 planningrollen (hierop leg je de door jouw bedachte code neer), 12 actiestukken en 8 conditiestukken.

Kies een opdracht uit en leg de Avatar, het portaal en de kristallen op de juiste plek neer op de kaart. Daarna bedenk je op de planningrol met de actie- en conditiestukken de juiste stappen voor de Avatar om bij het portaal te komen. Controleer daarna je antwoord door met de Avatar de code uit te voeren.

Dit spel speelde ik voor het eerst met mijn Wild Cooky toen ze nog kleuter was. Zij controleerde meestal met de Avatar de door mij bedachte code en haalde de kristallen op. Zo werd het spel voor 1 persoon toch een spel dat je ook gezellig met zijn tweeën kunt spelen.

Het programmeer spel Thinkfun Code Master is te koop bij bol.com.

Ozobot

Waar ik de Cubetto het beste programmeer speelgoed zonder beeldscherm voor peuters en kleuters vind, vind ik de Ozobot dit voor “grote” kinderen. Ozobots claimen de meest innovatieve programmeerbare robots te zijn. Innovatief zijn ze zeker!

De Ozobot kan geprogrammeerd worden door lijnen, kleurpatronen en programmeertaal. Om met lijnen en kleurpatronen te werken heb je geen beeldscherm nodig. Een tablet is wel nodig als je programmeertaal wilt gebruiken.

Zonder beeldscherm valt er met de Ozobot genoeg te ontdekken. De Ozobot kent een flink aantal kleurcodes die betekenis hebben zoals naar links, naar rechts, langzaam, zigzag, ronddraaien, achteruit lopen, etc.

Met een stift teken je die kleurcodes op papier en de Ozobot zal daarna jouw instructie opvolgen als hij over de lijnen en kleurcodes gaat. Hieronder een kort filmpje van Ozobot zodat je kunt zien hoe dit gaat.

De Ozobot Bit is de eerste robot van Ozobot. Daarna kwam de Ozobit Evo met nog meer mogelijkheden.

Ozobot activiteiten

Op het Youtube-kanaal van Ozobot is volop materiaal te vinden dat je kunt gebruiken. Je kunt Ozobot zelfs gebruiken om bijvoorbeeld wiskunde te leren.

Ook een echte aanrader is eens te kijken op de website van Ozobot Benelux. Je vindt daar ontzettend veel lesmateriaal en werkbladen die je kunt gebruiken.

Ook op de website Ozobot.com word je volop geïnspireerd om alles uit de Ozobot te halen.

En dat is lang niet al het beschikbare materiaal! Er zijn oneindig veel mogelijkheden met deze robot die marktleider is in de educatieve robotica.

Ozobot apps

Is je kind er aan toe om ook programmeertaal te gaan gebruiken?

Er zijn verschillende apps te downloaden voor de Ozobot:

• OzoDraw
• OzoLuck
• OzoPath
• OzoGroove

Je Ozobot werkt samen met deze apps en zorgt ervoor dat je nog meer programmeer en codeer mogelijkheden hebt.

Waar kun je een Ozobot kopen?

De Ozobot Bit robots kun je kopen bij bol.com en Heutink. Ze verkopen losse exemplaren maar ook dual packs. De prijzen bij bol.com variëren nogal eens. Ik geef hieronder daarom steeds de links naar beide verkopers zodat je zelf kunt zien waar op dit moment de beste prijs geldt.

De Ozobot Evo is te verkrijgen bij bol.com in een set van 12 exemplaren om bijvoorbeeld op school of een vereniging te gebruiken.

Ook zijn er een aantal interessante uitbreidingen voor Ozobot te koop:

• De 15-delige bouw constructie set.
• Ozobot uitwisbare stiften die precies de juiste lijndikte maken.
• De Ozobot kleurcode stickers zodat je zelf geen lijnen hoeft te tekenen maar direct kunt plakken.
• De Ozobot Puzzle Pack met 96 houten puzzelstukjes met verschillende functies.

 

Wij zijn ontzettend benieuwd naar jouw ervaringen met speelgoed om te leren programmeren en coderen! Deel dit hieronder door een reactie te plaatsen.

Ken je nog ander speelgoed dat een plaatsje verdient in dit artikel? Laat ons ook dat weten.